• Faro | Participatief waarderen Faro | Participatief waarderen
    • Home
    • Tijdlijnvan het thema
    • Leden
    • Kalendervan het thema
  • Home
  • Tijdlijn
  • Thema's
  • Wie is wie?
  • Kalender
  • Zoek
    • Bijdrage
    • Evenement
  • Log in
  • Registreer
  • Home
  • Tijdlijn
  • Thema's
  • Wie is wie?
  • Kalender
  • Zoek
  • Faro | Participatief waarderen
  • Faro | Participatief waarderen
  • Home
  • Tijdlijnvan het thema
  • Leden
  • Kalendervan het thema

Samenwerken aan Waarderen

Op deze pagina vind je een introductie op het thema, nieuwe inzichten, praktijkvoorbeelden, interessante documenten en een oproep om input te leveren voor de Uitvoeringsagenda Faro. Reageren? Dan graag eerst hierboven registreren.

Erfgoedzorgers zoeken de oplossing in participatieve vormen van waarderen. Daarmee maken ze ruimte voor meer stemmen. Daar gaat deze pagina over. Binnen deze themagroep verkennen we wegen om anders te waarderen, gaan we de discussie aan als dat nodig is en leren we van elkaar waar dat mogelijk is. Er is plek om ervaringen en kennis te delen. Maar we willen ook een doorkijkje naar de toekomst bieden. Wat willen we samen agenderen als het om participatief waarderen gaat? Wat is onze ambitie en wat is nodig om die te realiseren? Dat willen we optekenen in de Uitvoeringsagenda Faro.

Contact

Even voorstellen; Wij zijn Geertje Huisman en Machteld Linssen en wij begeleiden deze pagina en verwerken jullie input in de Uitvoeringsagenda Faro.

  • Geertje Huisman

    Geertje Huisman
  • Machteld Linssen

    Machteld Linssen

Waarom is participatie bij waarderen belangrijk?

mrt 2022 | in Faro | Participatief waarderen

Waarderen is een proces dat in veel gevallen de kern vormt van de besluitvorming rond erfgoed. Het gaat in essentie om vragen als: wat is erfgoed, hoe waardevol is het en hoe wordt dat erfgoed bewaard, behouden, gepresenteerd en gebruikt? Bij participatief waarderen komen de antwoorden op deze vraag voort uit een dialoog tussen beroepsmatige specialisten en mensen met een interesse voor het erfgoed.

Lees verder

Aan de slag met co-waarderen

21 nov | in Faro | Participatief waarderen

Co-waarderen richt zich op waarderingstrajecten waarbij erfgoedinstellingen op basis van gelijkwaardigheid samenwerken met groepen, gemeenschappen of individuen die daarbij een vorm van inspraak hebben op te maken keuzes. Dit gaat dus een stap verder dan mensen laten deelnemen in het traject zonder een vorm van zeggenschap. Ook het hoofdzakelijk faciliteren van het waarderingsproces door een erfgoedinstelling zonder vorm van actieve betrokkenheid valt niet onder de term co-waarderen. Het gaat om deelhebben en het samen werken aan waarderen.

Lees verder

Verslag Netwerkbijeenkomst Co-waarderen 16 december 2022

19 dec | in Faro | Participatief waarderen | 1 reactie

Op 16 december 2022 vond een online netwerkbijeenkomst plaats over co-waarderen, het samenwerken aan erfgoedwaardering. De bijeenkomst werd georganiseerd voor vakgenoten uit Nederland en Vlaanderen.

Lees verder

Praktijkvoorbeelden

Participatieve waardestelling Collectie Maasdamme
Beeldbrekers Van Gogh Museum
Helmond in 100 stukskes
Echt Rotterdams Erfgoed
Erfgoedvisie Tholen
Dutch Graffity Library
Boerhaave: patiëntperspectief in collectie
Verzamelproject NS hoofdwerkplaats
Meer voorbeelden

Tips & Tops

14 dec | in Faro | Participatief waarderen

Co-waarderen in de praktijk is work in progress. Om van elkaar te kunnen leren, beantwoord een groep erfgoedwerkers vragen over co-waarderen die in het erfgoedveld leven. Ze geven adviezen en voorbeelden vanuit de (eigen) opgedane praktijkervaringen. De uitkomst is een rubriek waarin twaalf verschillende vragen worden beantwoord, aangevuld met nuttige links. In deze opzet wordt niet gestreefd naar volledigheid, maar zijn de antwoorden een eerste aanzet om te komen tot antwoorden op veelgehoorde vragen.

Lees verder

Blogs

Lees hier inspirerende blogs over ervaringen in het veld. Als we meer participatief willen waarderen wat is er dan nodig? Laat het ons weten door een reactie achter te laten onder de blogs. 

7 drijfveren

Participatie bij waarderen draagt bij aan:

  • draagvlak voor behoud en bescherming van het erfgoed (en de financiering ervan);
  • een democratische besluitvorming;
  • meer kennis over erfgoed;
  • onderling begrip tussen beroepsmatige erfgoedspecialisten en geïnteresseerden, en tussen groepen in de samenleving onderling;
  • meer verschillende perspectieven op erfgoed, een inclusiever erfgoedbegrip en representatieve erfgoedcollectie;
  • een gevoel van erkenning bij gemeenschappen;
  • binding met erfgoedinstellingen.

Deze 7 drijfveren worden met regelmaat genoemd in gesprekken over participatie bij waarderen.

Competentieprofiel

14 dec | in Faro | Participatief waarderen

Bij een co-waarderentraject zijn andere competenties nodig dan bij een weaarderingstraject achter gesloten deuren. Een groep erfgoedwerkers vroegen (aanstaande) deelnemers aan co-waarderentrajecten naar hun wensen en concrete ervaringen. Die gesprekken resulteerden in een overzicht van acht competentieclusters die in een co-waarderentraject niet mogen ontbreken.

Lees verder

Bouwplaat participatief waarderen

Definitie

mrt 2022 | in Faro | Participatief waarderen | 2 reacties

Participatief waarderen is een project of continu proces waarin niet-beroepsmatig betrokkenen en erfgoedinstellingen/overheden sámen een onderbouwde visie geven op de betekenissen en/of erfgoedwaarde van een object, verzameling, gebouw, plek, etc., waarin diverse waardestelsels tot hun recht kunnen komen. Participatief waarderen maakt deel uit van besluitvormingsprocessen over bescherming, beheer, duiding, presentatie, ontwikkeling, transformatie, etc. van erfgoed.

Lees verder

Gespreksstarters

21 nov | in Faro | Participatief waarderen

Bij de start van een co-waarderentraject is het belangrijk om ons bewust te zijn van de aannames die mensen hebben bij erfgoed en musea, en dus ook bij waarderen. In het voorjaar van 2022 we met het 'lerend netwerk co-waarderen' enkele aannames van (aanstaande) deelnemers aan co-waarderentrajecten in kaart gebracht. Op dat onderzoek is deze tool gebaseerd.

Lees verder

Documenten

Verschillen in erfgoed

21 nov | in Faro | Participatief waarderen

Deze themagroep richt zich daarom op de vraag op welke manier de samenleving inbreng en zeggenschap heeft bij het waarderen van erfgoed. Wat gangbaar is, verschilt op dit moment per soort erfgoed. Een traditie, gebruik of ambacht bijvoorbeeld, heeft alleen toekomstwaarde als een gemeenschap het levend houdt. Het mandaat ligt hier duidelijk in de samenleving.

Lees verder
Verkenning Participatief Waarderen

VERSCHILLENDE ERFGOEDDISCIPLINES

Roerend erfgoed

Gebouwd erfgoed

Immaterieel erfgoed

Participatie bij collectiewaardering Stedelijk Museum Schiedam

Bekijk hier het filmpje

Waarderen is een belangrijk onderdeel van de monumentenzorg voor objecten, gebouwen, wijken en aangelegd groen. De waardering vormt de grondslag voor bescherming en is vaak een entreebewijs voor subsidie. De waardering wordt daarom uitgevoerd door professionals aan de hand van wetenschappelijk-objectieve criteria. Maar overheden zoeken naar wegen om ook samen met inwoners te bepalen wat van belang is. Gemeenten vragen inwoners naar suggesties voor gemeentelijke monumenten, stellen samen met hun inwoners een erfgoedvisie op, of vragen inwoners naar hun beleving van een wijk of stad, enz. Ook de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed verkent voor toekomstige aanwijzingsprogramma's met bijvoorbeeld marktonderzoek, fotowedstrijden en interviews wat er leeft in de samenleving. Het veld is in beweging. “Leren door te doen” lijkt het motto. Het relatief jonge erfgoed van na 1965 is een voor de hand liggende proeftuin om oorspronkelijke ontwerpers en de gebruikers van toen en nu erbij te betrekken.

Bij immaterieel erfgoed, zoals tradities en ambachten, vindt waardetoekenning al bottom up plaats. Beoefenaars van een ambacht of gemeenschappen die een traditie of gebruik in ere houden geven door hun inzet aan dat zij het van belang vinden. Zij zijn zelf de deskundigen.

Als het om het waarderen van  immaterieel erfgoed gaat, ondersteunt de overheid de samenleving. In 2012 ondertekende Nederland het UNESCO-verdrag inzake de bescherming van immaterieel cultureel erfgoed. Met deze handtekening engageerde ons land zich om het immaterieel erfgoed op zijn grondgebied te inventariseren. De uitvoering wordt gefaciliteerd door het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN). Als eerste stap kunnen gemeenschappen zich inschrijven voor het netwerk immaterieel erfgoed. Het doel van het Netwerk is om zichtbaar te maken wat er in het hele spectrum van immaterieel erfgoed in Nederland gebeurt en om onderlinge samenwerking en uitwisseling te bevorderen. Daarnaast kunnen zij zich aanmelden voor de Inventaris Immaterieel Erfgoed. De gemeenschap moet dan een plan indienen waarin staat hoe ze hun traditie, gebruik of ambacht voor de toekomst willen vrijwaren. Bij het opstellen van een dergelijk plan kan de gemeenschap ondersteuning krijgen van het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed.

Landschap

Het professioneel beheren van een erfgoedcollectie vraagt om het maken van keuzes. Binnen en buiten musea is veel kennis aanwezig. Om te bepalen wat erfgoed is kunnen naast experts ook niet-professionals een rol vervullen. Het heeft een meerwaarde om kennis van groepen en individuen te raadplegen bij collectioneren, samenstellen van tentoonstellingen en het ophalen van verhalen. Samen kan worden bepaald wat erfgoed is.

Archeologie

Binnen het domein landschap wordt participatief gewaardeerd om de gebiedskennis van alle belanghebbenden

en hun betekenissen te vergaren en daarmee richting te geven aan de toekomst van het desbetreffende cultuurlandschap. Het transformeren van een gebied op basis van gezamenlijk vastgestelde en gedragen kernkwaliteiten, maakt het gebied toekomstbestendig. De aankomende Omgevingswet wordt gezien als een kans om participatie te bevorderen. Deze wet, die ook de bescherming van het cultuurlandschap regelt,

kent een belangrijke rol toe aan participatie bij het opstellen van onder meer omgevingsvisies. Centraal in het opstellen van een omgevingsvisie staan identiteit en kernkwaliteiten. Erfgoed speelt hier een vormende rol in. (NB: Op deze website krijgt de Omgevingswet een eigen pagina)

In de archeologische monumentenzorg is wettelijk vastgelegd dat het waarderen door professionele archeologen wordt uitgevoerd. Zij bepalen of een archeologische vindplaats behoudenswaardig is, en waarnaar onderzoek moet plaatsvinden. Daarbij wordt vaak samen gewerkt met lokale experts, zoals historische verenigingen. De laatste tijd groeit het besef dat er naast de wetenschappelijke informatiewaarde meer aandacht komen zijn voor maatschappelijke interesses en belangen.
(NB: Archeologie heeft op deze website een eigen pagina)

Algemeen

  • home
  • tijdlijn
  • Alle thema's
  • wie is wie?
  • trefwoorden
  • kalender

Overige opties

  • service & help
  • Naar hoofdinhoud
  • Naar footer
Wij maken gebruik van cookies voor onze service. Bezoek je onze website dan ga je akkoord met de cookies.