VeleHanden

VeleHanden

VeleHanden is een crowdsourcing platform waarop vrijwilligers een bijdrage kunnen leveren aan het digitaal ontsluiten van erfgoedcollecties van verschillende instellingen zoals musea, archieven en bibliotheken in binnen- en buitenland. We zijn in gesprek gegaan met Thomas van Maaren, accountmanager bij Picturae(de organisatie achter VeleHanden) over dit initiatief.

Crowdsourcing voor het ontsluiten van digitale collecties

Het doel van Vele Handen is om collecties doorzoekbaar te maken en te zorgen dat deze snel openbaar online komen. Hierdoor kunnen verschillende collecties die nog niet beschreven of gedateerd zijn verrijkt worden door vrijwilligers. Deze vrijwilligers gaan bijvoorbeeld aan de slag met het transcriberen van oude handschriften uit gemeentelijke archieven om vervolgens een volledig omschreven versie op het platform zetten.

Vanuit erfgoedorganisaties wordt er op VeleHanden een beroep gedaan op vrijwilligers die het interessant vinden om met oude documenten aan de slag te gaan. De werving van vrijwilligers om op VeleHanden aan de slag te gaan wordt door de erfgoedorganisaties zelf uitgevoerd, VeleHanden biedt het platform. Vele betrokken vrijwilligers hebben een passie voor de geschiedenis van hun regio en door hun deelname aan een project op VeleHanden kunnen zij een bijdrage leveren aan het behoud van die geschiedenis.

Werkzaamheden deelnemers

De werkzaamheden van vrijwilligers verschillen per project. In veel gevallen gaat het om het overtypen van informatie in velden die naast de scan te zien zijn, bijvoorbeeld: naam, datum, woonplaats. Maar er zijn ook projecten waarbij er wordt gevraagd om foto’s te voorzien van een beschrijving, oude handschriften te herkennen of kaarten te georefereren.

Vrijwilligers kunnen zelf kiezen aan welke projecten ze mee willen doen. Er zijn projecten als ‘Bevolkingsregisters Zeeland 1900 -1938’ maar ook ‘Besluiten van de Staten-Generaal 1576 - 1796’. Op VeleHanden zijn bijna 22.000 vrijwilligers aangemeld. Tussen de verschillende projecten loopt het aantal vrijwilligers uiteen, van 80 tot 500 en zelfs 1200 deelnemers. Een reden hiervoor is het specialistische karakter van sommige projecten. Over het algemeen zijn de meeste geregistreerde gebruikers tussen de 50 en 55 jaar oud. Waarvan de man-vrouw verdeling bijna gelijk is . aangegeven werd dat door de 50+ vrijwilligers weinig tot geen problemen worden ondervonden bij het online gebruik van het platform.

Verdeling man-vrouw onder 19.000 VeleHanden vrijwilligers

Een zekere hiërarchie tussen vrijwilligers is aanwezig; mensen die transcripties/data indienen, en mensen die deze controleren. Het 3-ogen principe wordt toegepast; twee vrijwilligers maken de data en één controleur controleert deze. De controleurs bestaan uit zowel professionals als vrijwilligers, terwijl indieners van transcripties voornamelijk vrijwilligers zijn. Je kunt pas controleur worden als je hebt aangetoond dat je werk levert van sterke kwaliteit. De organisatie die het project indient op VeleHanden bepaalt wie controleurs kunnen worden. Op het platform is per project een puntensysteem aanwezig, als vrijwilligers bijvoorbeeld een transcriptie indienen ontvangen zij een aantal punten. Deze punten zijn in te wisselen bij de opdrachtgever van het project voor kleinigheden of een dienst van de opdrachtgever, voor bijvoorbeeld voorouderonderzoek.

Picturae en inzet van AI

Picturae is de organisatie achter VeleHanden, Picturae is een Nederlandse onderneming actief in het digitaliseren en ontsluiten van erfgoedcollecties. Vanuit een aanbesteding van Stadsarchief Amsterdam heeft Picturae VeleHanden de afgelopen tien jaar ontwikkelt en voor de voorziene toekomst ook onder beheer. Naast VeleHanden, heeft Picturae FryskeHannen en HeritageHelpers ontwikkelt. Een Friese en Engelse versie van VeleHanden gericht op internationale en Engelse erfgoedinstellingen en vrijwilligers. In verhouding zijn deze platformen kleiner dan VeleHanden, respectievelijk 492 en 780 deelnemers.

In het gesprek met Picturae is aangeven dat zij inspelen op technologische ontwikkelingen en deze testen binnen VeleHanden. Met behulp van vrijwilligers is AI (kunstmatige intelligentie) ‘getraind’ door vrijwilligers. Deze vrijwilligers werd een set van 10.000 hand-getranscribeerde documenten gegegeven waarin deelnemers een label gaven en persoonlijke informatie van mensen markeerden. ZoAI getraind kon worden om deze informatie te herkennen. Deze AI is nu open source(openbaar)en er wordt mogelijk een dienstverlening van Picturae omheen gebouwd. Verder is er de ontwikkeling belofte van Linked Open Data, die vanuit VeleHanden zal worden toegepast om de data die wordt ontwikkelt beter uitwisselbaar, deelbaar en koppelbaar te maken.