"Beach Archaeology": pilot voor wetenschappelijk verantwoorde publieksarcheologie
Initiatief van: Erfgoed Zeeland Totale kosten: € 141.074 Toegekende bijdrage Faro: € 64.034 Thema: Arc...
FARO | Routegids ‘Invloed op Erfgoed’
- apr 2024
- Maartje van Bennekom
- ·
- Aangepast 6 dec
- 1
- 7
- 1090
Samenvatting
Wat willen we bereiken? In de wereld van erfgoed en overheid zal komende jaren, mede vanwege de nieuwe Omgevingswet, veel veranderen. Daarnaast beschikken veel gemeenten over te weinig erfgoedcapaciteit om toezicht te houden op het lokale erfgoed. Het erfgoed in Nederland is daarom veelal aangewezen op oplettende burgers en erfgoedvrijwilligers die het erfgoed borgen in lokaal beleid en zo de sloophamer voor zijn. Maar veel vrijwilligers weten niet goed waar ze moeten beginnen, of raken opgebrand doordat ze al hun energie in één project steken. Hoe doen we dat? Heemschut, Stichting Lobby Lokaal en Stichting OPEN willen met de Routegids ‘Invloed op Erfgoed’ actieve burgers in hun kracht zetten. De routegids is een handleiding die vrijwilligers een basis biedt op het gebied van inspraak en participatie in de lokale politiek met een focus op erfgoed. Dit kan feitelijke informatie zijn, maar ook handvatten om de relatie met de eigen gemeente te doorgronden. Zo helpen we vrijwilligers de overstap maken van ad hoc handelen naar beleidsmatig denken. Hoe weet je of een gemeente goed zorgt voor erfgoed? En welke rol wil jij zelf spelen? De Routegids zal in verschillende vormen verschijnen: op papier als brochure, digitaal op erfgoedvrijwilliger.nl en in cursusvorm voor erfgoedvrijwilligers in heel Nederland. Tot slot maken we de cursus overdraagbaar via een train-de-trainerprogramma, waarbij andere erfgoedcoaches worden opgeleid om de Invloed op Erfgoed-training te geven. |
Aanleiding en doel
In de wereld van erfgoed en overheid zal komende jaren, mede vanwege de nieuwe omgevingswet, veel veranderen. Daar komt nog bij dat de erfgoedcapaciteit bij gemeenten, om toezicht te houden op ons erfgoed, in slechte staat is.
Het Nederlands erfgoed is daarom veelal aangewezen op oplettende burgers en erfgoedvrijwilligers die het erfgoed borgen in lokaal beleid en zo de sloophamer voor zijn. Maar veel vrijwilligers weten niet goed waar ze moeten beginnen, of raken opgebrand doordat ze al hun energie in één project steken – soms helaas met weinig resultaat.
Heemschut wil daarom, in samenwerking met andere erfgoedpartners, deze actieve burgers in hun kracht zetten via een routegids ‘Invloed op Erfgoed’.
De Routegids
De routegids wordt zeer toegankelijk geschreven en begint echt bij niveau 0. We geven vrijwilligers de basis mee voor inspraak en participatie in de lokale politiek en bieden ze concrete handvatten in de vorm van voorbeeldteksten en vragen. Zo helpen we vrijwilligers de overstap maken van ad hoc handelen naar beleidsmatig denken.
De Routegids zal verschijnen in verschillende vormen: op papier als brochure, online op erfgoedvrijwilliger.nl en in cursusvorm voor erfgoedvrijwilligers. We zetten daarnaast ook een 'train-de-trainer' programma op, zodat meer erfgoedprofessionals in staat zijn de cursus Invloed op Erfgoed te geven. Zo maken we de Routegids ook toekomstbestendig.
Onderdelen van de routegids zijn bijvoorbeeld:
- Korte uitleg van belangrijke termen, o.a. omgevingsplan en omgevingsvisie.
- Wat zijn de pijlers waaraan je kunt zien hoe het ervoor staat met het erfgoed in jouw gemeente?
- Is er een erfgoedambtenaar? En wie is dat?
- Staat erfgoed in de omgevingsvisie of het omgevingsplan
- Is er een inventarisatie cultuurhistorie?
- Zijn er andere afdelingen of mensen binnen de gemeente die erfgoed een warm hart toedragen (aanspreekpunten voor leefbaarheid, vrijwilligers, e.d.)?
- Hoe kijk je naar je eigen rol?
- Welke relatie heb of wil je hebben met de gemeente (van luis in de pels tot samenwerkingspartner) en welke rol op welk moment?
- Met welke argumenten en voorbeelden onderbouw je het erfgoedbelang; wat kan erfgoed betekenen voor de gemeente en kwaliteit van leven van de inwoners?
- Wanneer ben je een aantrekkelijke gesprekspartner voor een gemeente?
- Hoe kom je in contact met de juiste persoon bij de gemeente?
- Hoe voer je een goed gesprek met een ambtenaar of wethouder?
- Welke vragen moet je stellen?
- Wat wil en kun je uit zo’n gesprek halen?
- Wat doe je met de antwoorden?
- Hoe bouw je een positief samenwerkingsverband met lokale spelers?
- Voorbeelden: brieven en coalities.
Samenwerking
Voor het samenstellen van de Routegids werkt Heemschut samen met Stichting Lobby Lokaal en Stichting OPEN.
| titel | toegevoegd | door | opties | |
|---|---|---|---|---|
| 240040_activiteitenplan_Routegids_Invloed_op_erfgoed.pdf | 18 sep |  |
||
Verken
Co-waarderen door Digitaal Participeren
Initiatief van: TU Delft, in samenwerking met gemeente Almere, woningcorporatie Ymere en de RCE Totale...
Ontwikkeling workshop: erfgoedwerkveld opener maken voor mensen met een beperking
Initiatief van: Enabling Archeologie Totale kosten: € 6.825 Toegekende bijdrage Faro: € 6.825 Thema: O...
Reacties
Aangepast op 6 mei 2024
Prima vervolg op gezamenlijk initiatief AWN, Nederlandse Archeologievereniging en Heemschut: Cultureel erfgoed en Omgevingswet: een eerste kennismaking (digitaal), interactief cursusaanbod en hulpaanbod.
Van belang er een trainingsaanbod bij te doen en vooral daadwerkelijk een stukje 'meelopen' zodat verwijzingen en acties werkelijk landen en lukken.
Met kennis en adviezen alleen kom je er niet.
Leessuggesties:
Betrokken Burgers, onmisbaar voor een toekomstbestendige leefomgeving. Signalenrapport van Planbureau voor de Leefomgeving, Den Haag, 2023
Ruimtelijke verkenningen 2023: 4 scenario's van Nederland 2050, (m.n. Reflectie op scenario's, omgevingskwaliteit). Planbureau van de Leefomgeving, Den Haag 2023
Goed initiatief. Wij hebben in Zuid-Holland samen met Heemschut en AWN de afgelopen jaren meerdere cursussen georganiseerd over de Omgevingswet voor historische en archeologische verenigingen en andere door vrijwilligers gerunde erfgoedorganisaties. Waardevolle bijeenkomsten waar ook veel ruimte was voor het onderling uitwisselen van kennis en ervaringen, en die duidelijk in een behoefte voorzien. We denken graag mee!
Hoe kom ik in deze Routegids? Heb een Heemschutcursus gevolgd maar deze gids was daar (toen?) niet bij...
@obergum44 De routegids is er nog niet, maar die willen we wel graag gaan ontwikkelen! Heemschut heeft wel al de handreiking 'Omgaan met de omgevingswet' gemaakt. Deze gaat dieper in op wat er met de komst van de omgevingswet is veranderd en hoe erfgoedbeschermers daar op in kunnen spelen. De bedoeling is dat de routegids meer algemene handvatten geeft over belangenbehartiging in het erfgoedveld.
Supergoed plan. we haken graag aan als De Hollandsche Molen.
Erfgoed Brabant levert graag een bijdrage aan de trainingen die ontwikkeld worden binnen dit project. Wij vinden het heel belangrijk dat erfgoedgemeenschappen zichzelf goed kunnen neerzetten. De omgevingswet is een mooie aanleiding maar dit biedt veel kansen!
Ja dit is een mooi initiatief!
En gaat ook gemeentes helpen, zodat zij zich ook bewuster worden van participatie, mochten ze het zelf nog niet goed uitgerold hebben. Denken jullie ook aan mer? In mer rapporten wordt voor ingrepen in het fysieke domein vaak al alternatieven uitgewerkt en een waardering op erfgoed gegeven van het iniatief en de alternatieven. Vanuit expertise, vanuit het ‘systeem’, de erfgoed specialist, de adviseur/ ingenieur. Maar hoe kun je daar als burger invloed op uitoefenen? Want in het mer traject ligt vaak al een basis voor keuzes maken. En participatie is nog niet altijd vanzelfsprekend.