Wijken met wortels

Initiatiefnemer: Stichting Het Oversticht, met als partners gemeente Zwolle en Stichting Natuur en milieu Overijssel
Thema: Dynamische leefomgeving

Wijken met Wortels is een vernieuwend erfgoedproject dat bewoners daadwerkelijk aan het roer zet bij historisch groen als inspiratiebron voor toekomstgerichte wijkontwikkeling.

In dit project ontwikkelen we een aanpak waarin burgers zélf bepalen wat zij willen onderzoeken, vastleggen en meenemen bij de ontwikkeling van hun leefomgeving, als partner en mede-eigenaar van de bijdrage aan hun leefomgeving.

We starten in twee wijken in de regio Zwolle, maar mikken nadrukkelijk op herhaalbaarheid: we bouwen aan een overdraagbare methode die op- en afgeschaald kan worden en waarmee ook andere gemeenten hun bewoners actief kunnen betrekken bij ruimtelijke opgaven en historisch groen in kunnen zetten in huidige opgaven. Historisch groen vormt daarbij het aanknopingspunt als drager van schoonheid en identiteit van de wijk waar je samen trots op kan zijn, voor het gemeenschapsgevoel én als inspiratiebron voor klimaatrobuuste oplossingen van vandaag en morgen.

Bewoners onderzoeken samen met professionals het historische groen en brengen dit letterlijk en figuurlijk weer in beeld. Via burgeronderzoek, groencafés en co-creatie werken zij aan oplossingen voor vergroening, klimaatadaptatie en het versterken van de 'sense of place'. De wijk krijgt hiermee niet alleen meer groen, de bewoners krijgen ook meer verbondenheid met elkaar en hun omgeving, eigenaarschap en klimaatveerkracht.

Ze bepalen binnen de afgesproken kaders wat ze willen uitzoeken, hoe ze dat doen en geven input voor hoe dat vertaald wordt naar ontwerp en/of beleid. Zo ontstaat geen vaststaand projectplan, maar een levend proces waarin bewoners grip krijgen op hun omgeving en bewust worden van de geschiedenis waarin zij zelf ook medeschrijvers zijn.

Wijken met Wortels is daarmee méér dan een lokaal initiatief: het is een vernieuwende leerbeweging die werkt aan methoden om groen erfgoed en ecologie te verbinden met bewoners en hen daadwerkelijk regie te geven. Omdat zij heel goed weten wat hun stad, dorp, wijk of buurt nodig heeft. Zo worden bewoners bewust van het ontwerp van hun wijk en de gedachten die erachter lagen in combinatie met de opgaven van nu. We koppelen die ervaringskennis aan vakdisciplines als erfgoed, ecologie en stedenbouw, en leggen zo de basis voor nieuwe verbindingen en samenwerkingen.

Onze wens is dat na dit project een team van vrijwilligers ontstaat die de gemeente en/of corporaties meehelpen met historisch groenonderzoek en het zien van kansen om dit te betrekken bij opgaven in de wijk.

Via een leeromgeving, kennispapers en kennisdeling maken we de lessen navolgbaar voor andere wijken en gemeenten.

Dit is Faro in de praktijk: een democratische erfgoedpraktijk waarin het recht op erfgoed samengaat met zeggenschap, co-creatie en met veerkrachtig toekomstgericht handelen binnen het thema Dynamische leefomgeving van de Faro-agenda.

Voelt u zich geroepen, wilt u participeren of ziet u kansen? Laat het horen!

De trekker en aanvrager van dit project is Stichting Het Oversticht. Partners zijn: gemeente Zwolle en Stichting Natuur en milieu Overijssel.