Afgerond: ambities formuleren - Dank voor al jullie bijdragen!

Oral history is in de jaren 1960 ontwikkeld als een democratische methode van geschiedschrijving, om onderdrukte groepen een plek te geven in de geschiedenis. Ook bij cultureel erfgoed wordt oral history nu meer en meer ingezet. Hoe dat komt?

• De samenleving vraagt om meer aandacht voor ‘de gewone mens’;
• Naast schriftelijke bronnen is er erkenning van andere bronnen;
• Het besef groeit dat huidige collecties blinde vlekken hebben die aangevuld kunnen worden met verhalen en getuigenissen.

In veel andere landen bestaan er al langer kenniscentra voor oral history. Voor Nederland en Vlaanderen werd in januari van dit jaar het Knooppunt Oral History ‘Sprekende Geschiedenis’ gelanceerd. Dit Knooppunt kent een netwerk van ruim 50 partners waaronder musea, archieven en maatschappelijke initiatieven en een levendige community van mensen die bezig zijn met oral history en erfgoed.

Sprekende Geschiedenis zit in een opbouwfase. Deze fase duurt 3 jaar. In die tijd wordt het Knooppunt verder ontwikkeld, verduurzaamd en uiteindelijk ondergebracht bij een geschikt, landelijk instituut. De ambities voor de Faro uitvoeringsagenda, zoals we hier binnen het platform een aanzet toe doen, vallen samen met de doelen van Sprekende Geschiedenis.

Erkenning van oral history binnen het erfgoedveld?

Ambitie 1: Erkenning van oral history binnen het erfgoedveld

Oral history geeft door middel van open interviews, iedereen de mogelijkheid bij te dragen aan erfgoed en hieraan betekenis te geven. Dus: geschiedschrijving van onderop, met aandacht voor ‘de (levens)verhalen van de gewone mens’ in al zijn diversiteit. Oral history laat andere stemmen horen en is een aanvulling op klassieke bronnen zoals geschreven archieven. Het zet, net als het verdrag van Faro, de mens centraal.

Oral history kan worden gezien als aanjager van de Faro praktijk. Een belangrijke meerwaarde van oral history is dat het actief bijdraagt aan meer inclusiviteit en diversiteit binnen de erfgoedsector. Hiervoor is het belangrijk dat de werkwijze van oral history verder wordt verspreid. Er erkenning komt van oral history collecties en gemeenschappen worden betrokken bij publiekspresentaties. Kortom: dat het erfgoedveld oral history omarmd. Maar daarvoor moeten nog heel wat stappen worden gezet.

We kijken uit naar jouw ideeen over deze ambitie. Reageren kan hier.

Waarom een plek creëren voor het delen van kennis en ervaringen over oral history?

Ambitie 2: Een plek creëren voor het delen van kennis en ervaringen, voor het stimuleren en inspireren van oral history initiatieven

Sprekende Geschiedenis wil als Knooppunt Oral History een plek zijn waar onder meer erfgoedinstellingen, vrijwilligersorganisaties en wetenschappelijke instellingen terecht kunnen voor het delen van kennis en ervaringen. Een netwerk dat oral history projecten en onderzoek stimuleert en de presentatie van oral history materiaal met en aan het publiek bevordert. Door trainingen en workshops. Maar ook door het onderhouden van een etalage met lopende projecten. En het ontwikkelen van een reizende werkplaats.

Met de lancering van Sprekende Geschiedenis is deze plek er, of in ieder geval in opbouw. Om te verduurzamen heeft het Knooppunt een steviger fundament nodig. Daarvoor is financiering nodig en onderdak bij een bestaande instelling.

Hoe denk jij hierover? Reageren kan hier.

Meer weten over het vindbaar en toegankelijk maken van oral history collecties?

Ambitie 3: Het verbeteren van mogelijkheden om oral history collecties te borgen en deze vindbaar en toegankelijk maken

Oral history collecties vormen een verrijking op huidige collecties, omdat andere stemmen aan bod komen. Ze vullen de gaten in de huidige kennis en archieven. Als oral history interviews zijn vastgelegd als collectie, vormt dit erfgoed op zichzelf Een oral history collectie is een verzameling van minimaal vijf oral history interviews op één bepaald thema. Deze collectie is volgens de normen van de methode gemaakt en vastgelegd. De grote uitdagingen met betrekking tot oral history collecties liggen op het vlak van:

• Het onderbrengen van oral history collecties bij archiefinstellingen. Het valt vaak niet onder de zorgtaak van archiefinstellingen en/of er is gebrek aan budget en menskracht;
• Het creëren van overzicht in de grote hoeveelheid (verborgen) oral history collecties. Dit vraagt om inventarisatie van bestaande collecties;
• Het vindbaar, toegankelijk en doorzoekbaar maken van oral history collecties.

Sprekende Geschiedenis werkt samen met partners en vrijwilligers aan het toegankelijk maken van collecties (o.a. door metadatering), volgt softwareontwikkelingen op het gebied van spraakherkenning en doorzoekbaarheid. Ook ontwikkelt Sprekende Geschiedenis standaards en handleidingen. Ook op dit punt is er nog heel veel te doen.

Wat is volgens jou de belangrijkste uitdaging? Hoe daarmee om te gaan? Plaats je reactie hier.

Mis je nog iets bij deze drie ambities?

Laat het dan ook vooral weten en reageer hier.