Toekomstagenda Historische verenigingen
- 9 jul
- Hetty (H.M.) Laverman Berbee
- ·
- Aangepast 13 aug
- 1
- 4
- 595
Initiatiefnemer: Hetty Laverman Berbée, stichting Tussen Vecht en Eem
Thema: Ondersteuning erfgoedparticipatie
In juli is een regionale brainstorm door historische verenigingen en kringen gestart over hun toekomstperspectief op initiatief van de Stichting Tussen Vecht en Eem (TVE). Gerelateerde vrijwilligersorganisaties, gemeenten, historische archief, onderwijsopleidingen en anderen denken mee. Doel: gezamenlijk een agenda opstellen voor de toekomst.
Aanleiding
Nogal wat lokale historische verenigingen en kringen hebben het moeilijk. Ze dreigen te verdwijnen omdat bestuurs- en vrijwilligersfuncties moeilijk ingevuld worden en ‘jonge aanwas’ stagneert, hoewel ledenaantallen vaak wel groeien.
Het verdwijnen van het collectieve geheugen van deze organisaties over de lokale cultuurgeschiedenis betekent een enorme aderlating voor de lokale samenleving en bestuur. Zou heel jammer zijn, want juist deze lokale kennis helpt enorm bij ruimtelijke ontwikkelingen, bij het geschiedenisonderwijs en burgerschapskunde op scholen, en bij programma’s voor zingeving en verbondenheid.
Hoe kunnen deze organisaties zich (nog) bewuster worden van het belang van hun ‘kapitaal’ en er de lokale samenleving mee helpen? Hoe kunnen ze meer partner van gemeenschappen en gemeenten worden? Gemeenten zouden op hun beurt deze organisaties meer positie kunnen geven en zo nodig (meer) financieel of facilitair ondersteunen.
Wij willen onze regionale brainstorm via 3 activiteiten meer landelijk maken.
Activiteit 1
Onderzoek onder Historische Verenigingen en Kringen. Dat zijn er circa 800 in Nederland, met een onbekend aantal leden. Wat houdt hen bezig, hoe werken ze, waar zijn oplossingen voor gevonden, en waar zijn ze nog nodig. Het onderzoek wordt voorbereid met lokale verenigingen en een relevante onderzoekdeskundige.
Onderzoekthema’s zijn onder meer:
- Hoe erfgoed in alle facetten op te pakken, inclusief immaterieel erfgoed.
- Aantrekkelijker worden voor jongere generaties.
- Rol bij geschiedenis en burgerschapskundeonderwijs van kinderen en volwassenen.
- Sociale functie, zingeving (verbonden voelen met gemeenschap, inzet talenten-passie-ervaring).
- Hulp of faciliteren van nieuwe initiatieven die erfgoedcultuurgeschiedenis raken.
- Kansen om kennis en ervaring in te zetten voor lokale vragen en gemeentelijke vraagstukken.
- Samenwerkingsverbanden tussen lokale regionale organisaties onderling.
- Waar knelpunten zitten die oplossingen nodig hebben.
- Hoe kennis en interesse bij overheden te vergroten, opdat ze afgewogen beslissingen kunnen nemen bij zaken waar erfgoed een rol speelt.
Activiteit 2
Een landelijke netwerkdag waarvoor alle 800 kringen worden uitgenodigd. Resultaten van dit onderzoek worden gepresenteerd. Met aandacht ook voor eerder relevant regionaal-provinciaal onderzoek. De resultaten worden vervolgens in workshopvorm verder uitgewerkt. Doel: opstellen van een gezamenlijke visie op het belang van historische verenigingen en kringen, hoe gemeenschappen en gemeenten dit belang kunnen ondersteunen en op welke gebieden ze een bijdrage kunnen verwachten van historische verenigingen/kringen.
Activiteit 3
Verslag/manifest/voorlichting voor gemeenten en gemeenschappen.
(Mogelijke) samenwerkingspartners:
- KNHG (Koninklijk Nederlands Historisch Genootschap).
- Rijksuniversiteit Groningen (geschiedenis, onderwijs en via een promovendus).
- Historische archieven.
- Omgevingseducatie Gooi en Vecht en gelijksoortige organisaties elders.
- Diverse Steunpunten erfgoed
- Genealogiekoepel CBG (Centrum voor familiegeschiedenis).
- IVN – natuur.
Aansluiting aan Faro
Het Verdrag van Faro (Raad van Europa, 2005) roept op om cultureel erfgoed in dienst te stellen van de samenleving. Faro stelt de vraag 'wat de waarde is van cultureel erfgoed voor de samenleving'. Met achterliggende vragen 'waarom bewaren we erfgoed, voor wie en hoe is iedereen betrokken?'. De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) implementeert momenteel het Verdrag in Nederland.
Kernwaarden van Faro:
- Participatie: moet blijken uit de aanpak en uitwerking, speerpunten en werken in netwerken.
- Breed erfgoedbegrip: kennis van burgers op waarde schatten.
- Verbinding met kwaliteiten van de leefomgeving.
- Verbinding met sociaal domein.
Oproep
Voor het slagen van dit initiatief is een brede basis van belang. Welke historische verenigingen en/of samenwerkingspartners willen zich aansluiten, opdat we het initiatief gezamenlijk kunnen uitwerken?
Hetty Laverman, bestuurslid TVE, trekker project.
Mail mij hierover via bestuur@tussenvechteneem.nl of bel /app me via 06 23 61 83 14.
Bijlagen
| titel | toegevoegd | door | opties | |
|---|---|---|---|---|
| 10082025__TVE_aan_Historische_Verenigingen_Faro_Prikbord_.pdf | 13 aug |  |
||
Reacties
Faro-team heeft deze reactie verwijderd
[oude versie 8 juli 2025]
Initiatiefnemer: Hetty Laverman Berbée, stichting Tussen Vecht en Eem
Thema: Ondersteuning erfgoedparticipatie
Regionale Brainstorm Tussen Vecht en Eem van en door historische verenigingen/kringen over hun toekomstperspectief, met meedenkkracht van gerelateerde vrijwilligersorganisaties, gemeenten, historische archieven, onderwijsopleidingen, en mogelijk andere. Gezamenlijk een agenda opstellen voor de toekomst.
Aanleiding
Nogal wat lokale historische verenigingen/kringen hebben het moeilijk. Ze dreigen te verdwijnen omdat bestuursfuncties en vrijwilligersfuncties te weinig ingevuld worden en "jonge" aanwas vaak stagneert. En dat terwijl de ledenaantallen veelal gegroeid zijn.
Vanwege het (gedigitaliseerde) collectieve geheugen van deze organisaties over de lokale cultuurgeschiedenis, zou het verdwijnen ervan een enorme aderlating betekenen voor de samenleving en voor het lokale bestuur in het bijzonder. Er liggen kansen als de organisaties zich (nog) bewuster worden van hun "kapitaal" en hiermee de lokale samenleving helpen, bijvoorbeeld met kennis van de lokale geschiedkundige, cultuurhistorische situaties bij ruimtelijke ontwikkelingen, in het geschiedenisonderwijs en burgerschapskunde op scholen, in programma’s voor zingeving en verbondenheid.
Hoe kunnen deze organisaties meer partner van gemeenschappen en gemeenten worden? Gemeenten zouden op hun beurt de organisaties meer positie kunnen geven en wellicht (meer) financieel of facilitair ondersteunen.
Activiteit 1
Onderzoek onder Historische Verenigingen. Er zijn er ca. 800 in Nederland, met x aantal leden. We starten vanuit een regionale aanpak (met aanvulling van eerder onderzoek uit het land) naar wat hen bezighoudt, hoe het werkt, en waar oplossingen voor nodig zijn. Het onderzoek wordt voorbereid met lokale verenigingen samen met een relevante onderzoekdeskundige.
Als eerste wordt gedacht wordt aan thema’s als:
Activiteit 2
Een landelijke netwerkdag organiseren waarvoor alle 800 kringen breed worden uitgenodigd. Resultaten van dit onderzoek worden gepresenteerd. Ook is aandacht voor eerder gedaan relevant regionaal-provinciaal onderzoek. De resultaten worden vervolgens in workshopvorm verder uitgewerkt. Doel: opstellen van een gezamenlijke visie op het belang van historische verenigingen/kringen, hoe gemeenschappen en gemeenten dit belang kunnen ondersteunen en op welke gebieden ze een bijdrage kunnen vragen van historische verenigingen/kringen.
Activiteit 3
Verslag/manifest/voorlichting voor gemeenten en gemeenschappen.
(Mogelijke) samenwerkingspartners:
Aansluiten Faro-kernwaarden:
Oproep
Voor het welslagen van dit initiatief is een brede basis van belang. Welke clusters van historische verenigingen en/of samenwerkingspartners willen zich aansluiten zodat we het initiatief gezamenlijk kunnen indienen?
Hetty Laverman Berbée
Lid bestuur netwerk regionaal netwerk geschiedenis, cultuurhistorie stichting Tussen Vecht en Eem,
www.tussenvechteneem.nl/organisatie
M. 06-23618314
E. h.m.lavermanberbee@gmail.com
Succes Hetty. Mooi project.
Je hebt het behoeftenonderzoek van Brabants Heem al gehad als het goed is.
Beste Hetty, Wat een mooi, en ook uitdagend initiatief! Voor het CBG programma over familiegeschiedenis en migratie werken we samen met verschillende genealogische verenigingen, en willen we ook de banden tussen particulieren en professionals versterken. Ik denk dat we van elkaars ervaringen kunnen leren, maar dat het voor jullie ook interessant kan zijn mee te kijken in de praktijk van genealogische verenigingen, en hun aanpak op het gebied van actualisering etc.
Laten we hierover contact houden! en check ons initiatief: https://faro.cultureelerfgoed.nl/thoughts/3143
Barbara, CBG Centrum voor familiegeschiedenis