Samen werken aan het actualiseren van de waarderingsmethodiek voor jonge (rijks)monumenten
Samenvatting No.: 240004 Thema: Waarderen Titel: Samenwerken aan het verrijken van het waarderingsproc...
Toekomstbestendige digitale erfgoedgemeenschappen
- jun 2024
- Wouter Daemen
- ·
- Aangepast 18 sep
- 1
- 21
- 1225
Samenvatting
Wat willen we bereiken? Het Limburgse AEZEL is een van de Time Machines in ons land. Deze digitale erfgoedgemeenschap kent een wankele en smalle organisatorische basis, bouwend op een infrastructuur die (nog) niet compatibel is met de uitgangspunten van de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed. Dit initiatief focust op digitale erfgoedgemeenschappen voor en door erfgoedvrijwilligers die:
Er is behoefte aan ondersteuning en coördinatie in het vormgeven en uitvoeren van (ontwikkel)stappen in dit proces naar een duurzame (digitale) toekomst. Hoe doen we dat? We onderzoeken hoe we de 'institutionele insteek' van het Netwerk Digitaal Erfgoed wellicht enigszins kunnen kantelen, waarbij niet (alleen) collecties/bronnen het uitgangspunt zijn, maar (ook) de gemeenschappen, die op hun beurt vaak weer collecties en bronnen hebben. Deze vraag willen we beantwoorden in een zo concreet mogelijk proces, passend bij de hands-on mentaliteit van de digitale erfgoedgemeenschappen. Een proces van binnenuit en van onderop waarbij we samen leren, maar ook meteen doen. Hiervoor richten we voor de duur van het project een werkplaats in. De ervaringen en uitkomsten worden generiek geformuleerd in een roadmap, waardoor ze ook toepasbaar zijn voor andere erfgoedgemeenschappen. Naast de gemeenschappen zijn ondersteuners (zoals de digitaal erfgoedcoach en erfgoedparticipatiecoach) een tweede belangrijke doelgroep. Inzichten worden gedeeld in tussentijdse kennis- en deelsessies, waarbij ook erfgoedgemeenschappen kunnen aanhaken. |
Oproep: Wie herkent zich in ons initiatiefvoorstel en wil aansluiten?
Een duurzame toekomst voor digitale erfgoedgemeenschappen.
Dat is waar dit initiatief op focust. Gemeenschappen voor en door erfgoedvrijwilligers, die:
- vaak geen institutionele basis hebben.
- actief zijn daar waar de uitgangspunten van Faro en de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed elkaar raken.
- worden gekenmerkt door een grote betrokkenheid en hoge mate van actieve erfgoedparticipatie.
- de afgelopen jaren een groeistuip hebben doorgemaakt in zowel omvang als participatie en nu tegen de grenzen oplopen van de haal- en houdbaarheid van hun technische en organisatorische kunnen.
Het Limburgse AEZEL is zo’n erfgoedgemeenschap: ruim 200 vrijwilligers werken al sinds jaar en dag aan het verbinden en verrijken van grote hoeveelheden genealogische en historisch geografische data in een geheel zelf ontwikkelde en beheerde online omgeving. Dicht bij huis wordt samengewerkt met archieven en heemkundekringen en als een van de Time Machines reikt het netwerk tot ver buiten de provincie- en landsgrenzen. Tegelijkertijd kent het een wankele en smalle organisatorische basis, bouwend op een infrastructuur die (nog) niet compatibel is met de uitgangspunten van de Nationale Strategie Digitaal Erfgoed.
Met uitdagingen als deze heeft AEZEL sterke behoefte aan ondersteuning en coördinatie in het vormgeven en uitvoeren van (ontwikkel)stappen in dit proces naar een duurzame (digitale) toekomst. Het is onze overtuiging dat deze ontwikkelingen, uitdagingen en behoeftes niet op zichzelf staan en exemplarisch zijn voor meer digitale erfgoedgemeenschappen in hun zoektocht naar toekomstbestendigheid.
Samen zoeken en doen
Welke rol spelen digitale erfgoedgemeenschappen bij het komen tot verbonden erfgoed? Zouden we de 'institutionele insteek' van het Netwerk Digitaal Erfgoed wellicht enigszins moeten kantelen, waarbij niet (alleen) collecties/bronnen het uitgangspunt zijn, maar (ook) de gemeenschap? Wat betekent dit voor de aanpak en uitgangspunten? Waar ‘landt’ de door erfgoedgemeenschappen verrijkte informatie, wie draagt de verantwoordelijk voor de duurzame opslag en hoe zorgen we ervoor dat deze bruikbaar blijft? Het zijn vragen die zowel passen in de uitvoeringsagenda van Faro als de netwerkagenda van het Netwerk Digitaal Erfgoed.
Vragen als deze willen we beantwoorden in een zo concreet mogelijk proces, passend bij de hands-on mentaliteit van de digitale erfgoedgemeenschappen. Een proces waarbij we samen leren, maar ook meteen doen. De ervaringen en uitkomsten kunnen daarbij generiek worden geformuleerd, waardoor ze ook toepasbaar zijn voor andere erfgoedgemeenschappen. Ze kunnen worden gedeeld in tussentijdse kennis- en deelsessies, waarbij ook andere erfgoedgemeenschappen kunnen aanhaken. De casestudy zou kunnen worden verbreed met andere Time Machines, zoals de Gouda Time Machine die een vergelijkbare doelstelling heeft. Maar we zijn ook heel benieuwd of andere erfgoedgemeenschappen zich in deze opgaven herkennen en zouden willen aansluiten.
Dit is een initiatief van AEZEL, ondersteund door de digitaal-erfgoed-coach bij het Huis voor de Kunsten Limburg.
| titel | toegevoegd | door | opties | |
|---|---|---|---|---|
| 240017_activiteitenplan_Digitale_erfgoedgemeenschappen.pdf | 18 sep |  |
||
Verken
FARO | Routegids ‘Invloed op Erfgoed’
Samenvatting No.: 240040 Thema: Dynamische leefomgeving en Democratische vernieuwing Titel: Routegids ...
Vondsten on Tour: Drenthe's Depotavontuur
Samenvatting No.: 240078 Thema: Archeologie Titel: Vondsten on Tour: Drenthe’s Depotavontuur Organisat...
Reacties
Is www.hisgis.nl al opgenomen in dit initiatief? Zou het er passen?
Ik ben het volledig eens met de stelling dat de uitdagingen en behoeften die AEZEL ervaart niet op zichzelf staan. Veel digitale erfgoedgemeenschappen lopen tegen vergelijkbare problemen aan in hun zoektocht naar toekomstbestendigheid. Het is daarom van groot belang dat we samenwerken, leren en doen om deze uitdagingen het hoofd te bieden. Ook met de moderne technieken en digitaliseringsslagen die nu en in de toekomst komen.
Binnen het netwerk van de Coöperatie Erfgoed Limburg zijn er velen, via de eigen lidorganisatie of individueel, betrokken bij het Aezel-project. Dit netwerk van ruim 200 vrijwilligers is al een behoorlijk lange tijd bezig om de genealogische en historisch-geografische archiefdata in de provincie Limburg te ontsluiten voor het publiek.
Een inhoudelijk innovatief en waardevol project, dat volledig door vrijwilligers is bedacht. Dankzij de faciliteiten van enkele Limburgse archiefdiensten en de Coöperatie Erfgoed Limburg kan Aezel functioneren. Toch dient zich meer en meer de vraag aan hoe deze grote, vrijwillige digitale erfgoedgemeenschap met een dergelijk waardevol product duurzaam in stand kan blijven.
Vanwege de vakinhoudelijke waarde van https://aezel.eu/ is het project al enkele jaren opgenomen in de digitaliseringsplannen in de provincie Limburg én reserveert de Coöperatie jaarlijks een bijdrage in de kosten die er nodig zijn om alle vrijwilligers hun werk te laten doen. Daarbij is de onderbouwing steeds gevonden in de beleidsdoelen op het gebied van erfgoeddigitalisering.
Maar het Aezel-project is ook een toonbeeld van maatschappelijke participatie en dient een belangrijk maatschappelijk doel. In het Verdrag van Faro staat het begrip ‘erfgoedgemeenschap’ centraal. Dit begrip is het Aezel-project op het lijf geschreven. Het volgens mij wenselijk om erfgoedgemeenschappen, zoals Aezel, via het Faro uitvoeringsprogramma te gaan ondersteunen.
Graag ondersteunen wij Aezel, waarbij een grote groep vrijwilligers met minimale kosten dit zinvolle werk verricht en daarnaast zorgt voor bovenregionale verbinding!
Namens de vrijwilligers van Openluchtmuseum de Locht, Roel Baas
Aangepast op 18 juli 2024
Het project AEZEL is van belang voor onze opleiding Geo, Data & Design omdat het de digitalisering van erfgoed combineert met de historische bewustwording van onze studenten. Door de focus op genealogische en historische geografie, leren onze studenten de waarde van deze disciplines te herkennen en te gebruiken. Dit project is voor onze studenten een goed voorbeeld van het digitaliseren en beheren van erfgoeddata, terwijl ze inzicht krijgen in de historische context en verbondenheid van gemeenschappen. AEZEL kan een ideale bijdrage leveren om onze studenten op te leiden tot betrokken en technisch vaardige professionals, die een brug kunnen slaan tussen verleden, heden en toekomst.
Dennis Wardenburg
docent VISTA college
Vakexpert Geo, Data & Design
Op het Gemeentearchief Weert komen regelmatig vragen binnen van mensen die bezig zijn met genealogisch onderzoek. Dankzij Aezel kan ik zelf heel snel de nodige informatie opvragen en ik verwijs ze ook elke keer door naar de website, omdat het zo'n schat aan informatie bevat.
Dankbaar voor alle vrijwilligers die ermee bezig zijn. Als medewerker scheelt het me enorm veel werk en is het een waardevolle bron!
Mooi initiatief waarbij zowel beginnende als gevorderde onderzoekers veel info vinden over voorouders maar ook over bewoners van een bepaalde plaats. Namens Stichting Funerair Erfgoed Limburg Marcel Richter
Mariette van Oosterwijk Bruyn, met HISGIS wordt door AEZEL/Limburg TimeMachine al jaren samengewerkt en uitgewisseld. Van oorsprong had AEZEL een veel bredere scope dan HISGIS, dat groeit langzaam wel naar elkaar toe. Maar bijvoorbeeld bidprentjes zul je bij HISGIS niet gauw vinden en ook verhalen niet.
Het AEZEL netwerk van ruim 200 vrijwilligers is al een behoorlijk lange tijd bezig om de genealogische en historisch-geografische archiefdata in de provincie Limburg te ontsluiten voor het publiek. Binnen het netwerk van de Coöperatie Erfgoed Limburg zijn er velen, via de eigen lidorganisatie of individueel, betrokken bij het Aezel-project. In het Verdrag van Faro staat het begrip 'erfgoedgemeenschap' centraal. Een inhoudelijk innovatief en waardevol project, dat volledig door vrijwilligers is bedacht. Dit begrip is het Aezel-project op het lijf geschreven. AEZEL heeft bewezen dat samenwerking tussen partijen wel degelijk mogelijk is.
In 2013 kwamen we als Heemkundekring "De Auw Kapel" in aanraking met het Aezel-projekt. We vonden het een perfect initiatief om onze eigen historie in kaart te brengen. We hebben de kadastrale kaart uit 1829 laten uitprinten op zeer grote vellen papier en daarop o.a. de bestemming, eigenaar in verschillende kleuren) , kwaliteit van de percelen in vermeld. Het begin was er!! Maar dit project had voor de Gemeente Vaals meer vrijwilligers nodig en iemand die dat alles aan elkaar kon plakken. Met in totaal 20 vrijwilligers van de Heemkundevereniging Sankt Tolbert Vaals, Heemkundevereniging De Noabere va Vielle en de Heemkundekring "De Auw Kapel" Lemiers staan nu alle kadastrale gegevens van 1829-1955 op een ECEL gestand. Dit was niet mogelijk geweest zonder de vele vrijwilligers en het Aezelproject. De site is een bron van informatie over personen en percelen die je zoekt.
Vanwege de vakinhoudelijke waarde van https://aezel.eu/ is het project al enkele jaren opgenomen in de digitaliseringsplannen in de provincie Limburg én reserveert de Coöperatie jaarlijks een bijdrage in de kosten die er nodig zijn om alle vrijwilligers hun werk te laten doen. Daarbij is de onderbouwing steeds gevonden in de beleidsdoelen op het gebied van erfgoeddigitalisering.
Maar het Aezel-project is ook een toonbeeld van maatschappelijke participatie en dient een belangrijk maatschappelijk doel. In het Verdrag van Faro staat het begrip ‘erfgoedgemeenschap’ centraal. Dit begrip is het Aezel-project op het lijf geschreven. Het volgens mij wenselijk om erfgoedgemeenschappen, zoals Aezel, via het Faro uitvoeringsprogramma te gaan ondersteunen.
Als grensgemeente met Duitsland en België hopen wij dat dit project verdere uitbreiding vindt in naburige gebieden in de Euroregio. Informatie stopt aan de grens! Mensen zijn sinds mensenheugenis over grenzen heen gaan werken en wonen. Onze maatschappij veranderd en dan is het fijn om informatie te zoeken over grenzen heen. Het Aezelproject is hier een mooi voorbeeld van.
Het Aezel-project heeft een belangrijke positie verworven in het Limburgs erfgoedlandschap; het is een toonbeeld van het, gedeïnstitutionaliseerd, nader toegankelijk maken van archiefbronnen. De diversiteit van de gebruikerspopulatie van Aezel en de vele betrokken vrijwillers bewijzen dat er invulling wordt gegeven aan een breed gedragen behoefte. Het platform Aezel is van niemand en daarmee van iedereen! Om dat te blijven faciliteren is bekrachtiging van Aezel noodzakelijk. Vanuit de geboorteplaats van Aezel, regioarchief Sittard-Geleen, kunnen we het belang daarvan niet vaak genoeg benadrukken.
Boy Gerrits, gemeentearchivaris en hoofd van het regioarchief Sittard-Geleen
Graag ondersteunen wij Aezel, waarbij een grote groep vrijwilligers met minimale kosten dit zinvolle werk verricht en daarnaast zorgt voor bovenregionale verbinding!
Namens de vrijwilligers van Heemkundevereniging Heibloem
Aezel is al heel lang een schoolvoorbeeld van burgerparticipatie in de beschikbaarstelling van erfgoed. In de afgelopen jaren is de website van het project uitgegroeid tot hét platform voor genealogisch en kadastraal onderzoek in Limburg. Het helpt niet alleen stamboomspeurders die meer willen weten over hun familiegeschiedenis maar ook professionele onderzoekers die bredere historische patronen in kaart willen brengen. Het is nu zaak de verworvenheden van Aezel duurzaam ter beschikking te blijven stellen.
Nico Randeraad, directeur van het Sociaal Historisch Centrum voor Limburg en buitengewoon hoogleraar Vergelijkende Regionale Geschiedenis aan de Universiteit Maastricht.
Een duurzame toekomst voor erfgoed kan niet bestaan zonder een duurzame toekomst voor erfgoedcommunities. Vanzelfsprekend gaat dit om zowel professionele communities als communities van vrijwilligers. Juist de samenwerking tussen die twee communities brengt het erfgoed tot leven en geeft het waarde als bron voor verhalen en verbinding. Het Team van de Amsterdam Time Machine steunt dit plan van Aezel van harte.
En om hierbij aan te sluiten:
Op donderdag 21 november 2024 organiseren de Hilversum Time Machine @elsbethk en de Amsterdam Time Machine in het kader van de jaarlijkse NDE Maand van het Digitaal Erfgoed een landelijke netwerkdag voor alle Time Machines in Nederland, waar dit thema zeker ter sprake zal komen.
Iedereen die zich tijdreiziger voelt, is welkom, of je nu vrijwilliger bent, ZZP-er of in loondienst.
De bijeenkomst vindt plaats in Amsterdam. Programma en meer informatie over locatie, tijd en aanmelding volgen begin september. Dus: noteer deze datum alvast in je agenda!
Zie ook de aankondiging op de website van het Netwerk Digitaal Erfgoed.
als heemkundevereniging zijn we erg blij met een erfgoedprogramma als Aezel. Mooi dat er door zoveel vrijwilligers gewerkt is aan deze schat aan informatie over onze mooie provincie. Wij maken er graag en vaak gebruik van.
En het einde van Aezel is nog lang niet in zicht. Steeds komt er weer iets nieuws bij en dat houdt het levendig en actueel.
De vrijwilligers van de Stichting Werkgroep Oud America, uiteraard in America
Ook wij ondersteunen Aezel. Een fantastisch platform gebouwd en gedragen door een grote groep vrijwilligers met minimale kosten. De opgebouwde informatie is voor ons nu al enorm waardevol bij het verdiepen in de historische informatie achter personen en percelen. En de potentie is nog vele malen groter. Door de data aan elkaar te knopen wordt nog meer waarde bereikt en wordt informatie over de jaren en over de gebieden met elkaar in verbinding gebracht. We bouwen daarbij graag mee!
Namens de vrijwilligers van Heemkundige Kring Tegelen, John Raijer (secretaris)
Mooi zoveel waardering en ondersteuning van zoveel mensen. Volhouden want het is een lange weg te gaan voor het Aezel Projek. Samen sta je sterk. Succes !
Vanaf het prille lokale begin tot de huidige digitale erfgoedgemeenschap hebben wij het AEZEL-project met aandacht en bewondering gevolgd.
Wij onderschrijven daarom uit volle overtuiging het initiatiefvoorstel om het project en de honderden vrijwilligers een meer duurzame toekomst te bieden.
De Vereniging Sittards Verleden bestaat volgend jaar 25 jaar en heeft het AEZEL-project daardoor vanaf het begin van nabij kunnen volgen.
Gezien de groei van het project in de breedte en de diepte ondersteunen wij vanzelfsprekend de aanvraag in het kader van een duurzame toekomst voor digitale erfgoedgemeenschappen. Gezien wat tot nu toe bereikt is maar vooral vanwege de grote potentie, verdient het AEZEL-project verdient meer zekerheid voor een duurzame toekomst!
Wat een interessante invalshoek om gemeenschappen zonder institutionele basis een goede plek te geven in het erfgoedveld. Zij zijn net zo goed onderdeel van het erfgoedveld en mogen evenveel gezien worden.
Het is mooi om te zien dat er vanuit zoveel verschillende maatschappelijke invalshoeken positief gekeken wordt naar de visie en werkwijze van AEZEL. Een digitaal platform waar mensen vanuit verschillende achtergronden en disciplines met elkaar kunnen samenwerken en kennis en informatie kunnen delen. Het verdient zeker ondersteuning om van AEZEL een duurzaam systeem met een stevige (vrijwilligers) organisatie te maken.