Wat hebben een Twents schouwspel, het archief van Amsterdamse notariële akten en een Kaapverdisch festival met elkaar te maken? Het betreft alle drie activiteiten, verhalen of objecten die zijn overgeleverd uit het verleden. Het is cultureel erfgoed omdat het vandaag de dag waardevol, interessant en relevant wordt gevonden en omdat het raakt aan de identiteit van de mensen die erbij betrokken zijn.
En het is juist door de betrokkenheid van erfgoedvrijwilligers dat andere mensen kunnen genieten van cultureel erfgoed. Door hun actieve inzet kan iedereen er bijvoorbeeld over lezen of het bezoeken. Het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland (KIEN) en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) deden voor het eerst sinds tien jaar weer verdiepend onderzoek naar erfgoedbeoefening in Nederland.
Een van de conclusies is dat in Nederland 38% van de bevolking van twaalf jaar en ouder zich in de vrije tijd echt actief inzet voor materieel en immaterieel erfgoed. Er zijn dus grofweg zes miljoen erfgoedbeoefenaars actief in ons land. Dit doen ze soms jaarlijks, zoals bij de organisatie van een evenement. Anderen zijn wekelijks of zelfs bijna dagelijks actief. Het percentage actieve erfgoedbeoefenaars is iets hoger buiten de sterk stedelijk gebieden. Het grootste aantal beoefenaars zet zich actief in voor immaterieel erfgoed (22%). Daarbij gaat het onder meer om het organiseren van festiviteiten, het beoefenen van ambachten, het borgen van culinaire tradities en de zorg voor streektaal of dialect.
Lees meer hierover in het artikel 'Mensen maken erfgoed - Erfgoedbeoefening in Nederland' in Erfgoedmagazine (nr. 2, 2025) van Faro-teamlid Wim Burggraaff. Zie bijlage.
Meer informatie over het onderzoek naar erfgoedbeoefening: https://erfgoedmonitor.cultureelerfgoed.nl/mosaic/dashboard/erfgoedbeoefening.
Foto: De optocht van het Historisch Schouwspel in Den Ham (© Dick Sanderman)