Werkgroep 'Mijnverleden Staatsmijn Maurits' wint Erfgoedvrijwilligersprijs 2024

Het vrijwilligersteam van de werkgroep 'Mijnverleden Staatsmijn Maurits' van Heemkunde Vereniging Geleen is uitgeroepen tot winnaar van de Erfgoedvrijwilligersprijs 2024. Deze prijs is ingesteld door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en onderstreept het onmisbare werk van vrijwilligers in de erfgoedsector. Tijdens een feestelijke ceremonie in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag overhandigde minister Eppo Bruins op 13 december een cheque van 10.000 euro aan het winnende team.

In totaal waren er 76 inzendingen, afkomstig uit alle Nederlandse provincies (met uitzondering van Groningen) en Caribisch Nederland. Daaruit werden 12 finalisten geselecteerd – één per provincie en één voor Caribisch Nederland. Het publiek kon de gehele maand november zijn stem uitbrengen, waarbij het publieksoordeel voor 50% meetelde in de eindbeslissing. De overige 50% werd bepaald door een deskundige jury onder leiding van Ingrid van Engelshoven, voormalig minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Peter Henssen van de werkgroep 'Mijnverleden Staatsmijn Maurits' reageerde enthousiast: "Wij hebben geprobeerd het mijnverleden – wat bijna niet meer zichtbaar is – zichtbaar te maken. Hierin hebben we de jeugd en ouderen betrokken. Er is namelijk een complete generatie die geen idee heeft wat de mijnwerkers hebben meegemaakt. Veel mensen leren nu, door ons werk, dat de arbeid van de mijnwerkers warmte opleverde waardoor je kon overleven. Naar de toekomst hoop ik dat dit verhaal een geweldige plek krijgt. We hebben het echt vóór de gemeenschap gedaan. Dat is een enorm waardevol gevoel."

Minister Bruins sprak zijn bewondering uit: "Vrijwilligers zijn onmisbaar voor ons erfgoed. Zij bewaken het, koesteren het, houden het levend en geven het door. Zij delen de belangrijke verhalen die monumenten, ambachten en tradities met zich meedragen. Dat is enorm belangrijk werk. Want we kunnen simpelweg niet zonder ons erfgoed, en zonder alle vrijwilligers die daarover waken."

De vrijwilligersteams van Olie- en Korenmolen Woldzigt en de Historische Vereniging Wijhe werden verrast met de gedeelde tweede plek en gingen beiden met € 5.000 naar huis. De helft van het prijzengeld is door de teams vrij te besteden, bijvoorbeeld aan teamactiviteiten, terwijl de andere helft wordt ingezet om kennisoverdracht binnen het vrijwilligerswerk te bevorderen.

De uitreiking vond plaats in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag. Open Monumentendag ambassadeur Janny van der Heijden gaf de ceremonie een extra feestelijk tintje. Als presentatrice begeleidde zij de uitreiking en deelde ze de verhalen achter de finalisten.

Over de winnaar
De Staatsmijn Maurits in Geleen, ooit Europa's grootste steenkolenmijn, sloot in 1967. Om dit mijnverleden levend te houden, startte de werkgroep 'Mijnverleden Staatsmijn Maurits' in 2022 binnen de Heemkundevereniging Geleen. Hun activiteiten, zoals rondleidingen, theatervoorstellingen, tentoonstellingen en gastcolleges, brengen de mijnhistorie onder de aandacht van jong en oud. Permanente muurschilderingen en raamdecoraties herinneren aan het mijnverleden in het straatbeeld. Met een jaarlijkse reünie, de Barbaraherdenking en een tentoonstelling bereidt de werkgroep zich voor op 2025, het herdenkingsjaar van de Limburgse mijnsluitingen. Dankzij de inzet van vrijwilligers blijft de geschiedenis van de Staatsmijn Maurits verbonden met de lokale gemeenschap. De toewijding van de werkgroep heeft niet alleen het erfgoed verrijkt, maar ook een inspirerend voorbeeld gesteld voor anderen.

Meer informatie over de erfgoedvrijwilligersprijs

Foto: Uitreiking Erfgoedvrijwilligersprijs 2024, ©Stichting Nederland Monumentenland / Jurgen Huiskes.