Taal als middel tot behoud van immaterieel erfgoed van migrantengemeenschappen

Dit is een initiatief van Zeki Arslan, Alfons Fermin en Peter Zwaga (Platform Sociale Binding; Fermin Onderzoek & Advies)

Aanleiding

Talen van migrantengemeenschappen vormen zowel een immaterieel erfgoed op zich als een vehikel voor de uiting en overdracht van het meegebrachte of in Nederland gevormde erfgoed van deze gemeenschappen. Hiervoor is in Nederland weinig aandacht, zoals wordt opgemerkt in de Uitvoeringsagenda Faro bij het thema ‘Meerstemmigheid’.

Doel

We willen het onderwerp van migrantentalen en behoud, transformatie en overdracht van immaterieel cultureel erfgoed in kaart brengen en daarbij focussen op twee grote gemeenschappen: die van Turkse en Marokkaanse origine.

Aanpak

We zullen onze aanpak de komende maanden verder uitwerken. We gaan allereerst in kaart brengen welke taaldiversiteit zich heeft ontwikkeld binnen deze twee migrantengemeenschappen (m.b.t. talen uit land van herkomst, Nederlands, streektalen, straattaal) en welke talen in welke contexten worden gebruikt door welke groepen binnen de gemeenschappen (o.a. verschillen tussen generaties en man/vrouw).

Vervolgens gaan we na hoe taal een vehikel vormt voor de uitdrukking en overdracht van het meegebrachte of in Nederland gevormde erfgoed van deze gemeenschappen. Wat is de rol van de taal in opvoeding en onderwijs, in de media, in rituelen en meer in het algemeen in het sociale en culturele leven? Wat is de invloed van talen op sociale identiteiten van migrantengroepen?

Ten slotte willen we op basis van de kennis en inzichten uit het onderzoek enkele praktische implicaties uitwerken. Welke rol kunnen culturele instellingen, zoals musea, podia (theater, muziek) en openbare bibliotheken spelen bij behoud en overdracht van hun immaterieel cultureel erfgoed van migrantengemeenschappen? Wat kunnen migrantengemeenschappen en migrantenorganisaties zelf doen om hun immaterieel erfgoed op een dynamische wijze te behouden en door te geven?

Samenwerking

We werken bij de opzet en uitvoering van het project samen met migrantenorganisaties op landelijk niveau: IOT (Inspraakorgaan Turken in Nederland) en SMN (Samenwerkingsverband Marokkaanse Nederlanders). Voor onderzoek op lokaal niveau zullen we samenwerking zoeken met lokale migrantenorganisaties.

Voor het onderzoek naar taaldiversiteit zoeken we zo nodig naar samenwerking met expertise op dit terrein.

Voor de uitwerking van de praktische implicaties voor culturele instellingen, zullen we contact zoeken met relevante organisaties in deze sector.